Qurana və hədislərə görə ümidsizlik (yəni Allahın rəhmətindən ümidini üzmək) çox ciddi bir günah sayılır. İslamda ümid – imanın əsas dayaqlarından biridir. Allahın rəhmətinə, mərhəmətinə və bağışlayıcılığına inanmaq möminin qəlbində daim olmalıdır. Gəlin bu mövzunu həm Quran ayələri, həm də hədislər əsasında izah edək.
Qurana görə ümidsizlik
Quranda bir neçə ayə açıq şəkildə bildirir ki, Allahın rəhmətindən ümidini üzmək böyük günahdır və yalnız kafirlər və zalımlar bunu edərlər.
«De: Ey özlərinə zülm edən qullarım! Allahın mərhəmətindən ümidinizi üzməyin! Həqiqətən, Allah bütün günahları bağışlayar. O, bağışlayan və rəhm edəndir». (Zumər, 53) .
Bu ayə göstərir ki, Allahın rəhməti o qədər genişdir ki, hansı günah olursa olsun, səmimi tövbə ilə bağışlana bilər. Ona görə də ümidini üzmək — Allahın sonsuz rəhmətini inkar etmək kimidir.
«Ey oğullarım! Gedin və Yusiflə qardaşından bir xəbər gətirin. Allahın mərhəmətindən ümidinizi üzməyin. Həqiqətən, Allahın mərhəmətindən yalnız kafirlər ümidlərini üzərlər.»(Yus uf, 87) .
Burada da vurğulanır ki, ümidsizlik küfrə aparan bir haldır, çünki bu, Allahın qüdrətini və mərhəmətini inkar etmək mənasına gəlir.
«İbrahım dedi: “Rəbbinin mərhəmətindən ümidini üzənlər yalnız azanlardır (yoldan çıxmışlardır)». (Hicr,56) .
Hətta İbrahim peyğəmbər (ə) belə buyurur ki, yalnız azmış insanlar ümidlərini itirirlər.
Hədislərdə ümidsizlik haqqında
İmam Əli (ə) buyurur: “Ümidini üzmək ən böyük günahlardandır.” (Nəhcül-Bəlağə, hikmət 77) .
Yəni Allahın rəhmətindən ümidsiz olmaq, Onun qüdrətinə və mərhəmətinə inamsızlıq deməkdir.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Üç şey imanı məhv edər: Allahın rəhmətindən ümidini üzmək, Onun əzabından amanda olmaq və Allahın qəzasına qarşı narazı qalmaq.” (Əl-Kafi, c.2, s. 71).
Həm ümidini tam itirmək, həm də özünü tam təhlükəsiz bilmək — iman tarazlığını pozur.
Peyğəmbər (s) buyurub: “Heç kəs Allahın rəhmətindən ümidini üzməsin, çünki Allahın rəhməti qəzəbindən qabaqdır”.
Nəticə
İslamda ümidsizlik iman zəifliyidir. Mömin insan Günah işləsə belə, Allahın bağışlayacağına ümidli olmalıdır;
Amma eyni zamanda özünü təhlükəsiz bilməməlidir — yəni günaha arxayın olmamalıdır.
Allahın rəhməti və ədaləti arasında tarazlıq saxlamaq – həqiqi iman əlamətidir.
