İslamda vəhdət (birlik) anlayışı, xüsusilə də şiə məzhəbi baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. İslamın əsas məqsədlərindən biri, müsəlmanlar arasında birliyi və qardaşlığı möhkəmləndirməkdir. Bu prinsip, Qurani-Kərimdə, hədislərdə və şiə alimlərinin fikirlərində geniş şəkildə vurğulanır.
Quranda vəhdət anlayışı
Qurani-Kərim müsəlmanlar arasında birliyi qorumağı əmr edir:
"Hamınız Allahın ipinə (islama) möhkəm sarılın və firqələrə bölünməyin.."
(Ali-İmran, 3:103).
"Möminlər ancaq qardaşdırlar. Odur ki, qardaşlarınızın arasını düzəldin.."
(Hucurat, 49:10).
Bu ayələr İslam ümmətinin parçalanmamasını, birlik və həmrəylik içində yaşamasını əmr edir.
Şiə məzhəbində vəhdətin yeri
Şiə məzhəbinə görə, müsəlmanlar arasında təfriqə salmaq İslamın ruhuna ziddir. Şiə alimləri tarix boyu vəhdətin zəruriliyini vurğulamış, digər İslam məzhəbləri ilə mehriban və hörmət çərçivəsində dialoqa çağırmışlar.
Nümunələr:
İmam Xomeyni: “Sünni və şiə arasında fərqlər İslam düşmənləri tərəfindən şişirdilir. Bizim vəzifəmiz vəhdəti qorumaqdır.”
Ayətullah Sistani: Müsəlmanlar arasında təfriqə salacaq davranışlardan çəkinməyə çağırır, xüsusilə əhli-sünnəyə qarşı hörmətli olmağı tövsiyə edir.
Vəhdətin əhəmiyyəti
1- Ümmətin güclənməsi
Vəhdət, müsəlmanların siyasi, iqtisadi və mədəni baxımdan güclənməsinə səbəb olur. Parçalanmış ümmət zəif və müdafiəsiz olur.
2- Düşmənlərin fitnəsinin qarşısının alınması
Tarix boyunca İslam düşmənləri müsəlmanları bir-birinə qarşı qızışdıraraq zəiflətməyə çalışıblar. Vəhdət bu planların qarşısını alır.
3- İslami dəyərlərin yayılması
Müsəlmanların birliyini görən qeyri-müsəlmanlar İslam haqqında daha müsbət təsəvvürə malik olurlar.
4- Fəlsəfi və irfani baxımdan
Vəhdət yalnız siyasi və ictimai məsələ deyil, həm də tövhid (Allahın birliyi) prinsipi ilə bağlıdır. Allah vahiddirsə, Onun ümməti də vahid olmalıdır.
Vəhdət — fərqliliklərin inkarı deyil
Şiə məzhəbində vəhdət, digər məzhəblərlə eyni olmaq anlamına gəlmir. Fikir ayrılıqları ola bilər, lakin bu, düşmənçilik və təfriqə səbəbi olmamalıdır. Vəhdət, hörmət çərçivəsində bir arada yaşamaq və ortaq dəyərlərə söykənmək deməkdir.
Nəticə
Şiə məzhəbi, vəhdəti İslamın qorunması və inkişafı üçün zəruri hesab edir. Bu, yalnız ibadi və ictimai harmoniya deyil, həm də İslamın mənəvi əsaslarından olan tövhid prinsipinin təzahürüdür. Şiə alimləri müsəlmanlar arasında qarşılıqlı hörmət və əməkdaşlıq yolu ilə İslam ümmətinin birliyinə çağırırlar.
