Havayi-nəfslə muuml;barizə aparmağın iki yolu vardır: biri şəhvəti tərk etmək və ikincisi isə muuml;sibətdə səbir etməkdir. İmam Sadiq (ə) ouml;z səhabələrindən birinə belə buyurur: ldquo;Mən sizə haqlı olaraq deyirəm ki, siz meyl və şəhvəti tərk etmədən istədiyiniz şeyə (ldquo;liqaallahrdquo;) ccedil;atmazsınız. Xoşagəlməz hadisələr qarşısında səbir etmədən arzu etdiyiniz şeylərə ccedil;ata bilməzsinizrdquo;. Dindar olan insanların bir ccedil;oxu guuml;nahı və şəhvəti tərk etməyə hazırdırlar, lakin muuml;sibətlərdə səbir edə bilmirlər. Bəziləri isə muuml;sibətlərdə səbir edirlər, lakin guuml;nahı tərk edə bilmirlər. Halbuki, bu ikisi bir yerdə olmalıdır. Ccedil;uuml;nki insan iki qanadı olarsa, uccedil;a bilər. Biri budur ki, həvəsi gələn zaman guuml;nahı tərk edə bilsin. Biri də budur ki, başına bəla gələn zaman səbir etməyi bacarsın. İmam Huuml;seyn (ə) Aşuranın ağır anlarında, o zaman ki, Əli Əsğər qucağında can verirdi, onun qanını səmaya atıb buyurmuşdu:ldquo;Allahım, mən bu bəlaya səbir edərəm və razıyam. Ccedil;uuml;nki bilirəm ki, Allah gouml;ruuml;rrdquo;. Əmmarə nəfs mələkut ruhu uuml;ccedil;uuml;n duuml;şməndir, ancaq onun inkişaf etməsi uuml;ccedil;uuml;n zəruridir. Ccedil;uuml;nki muuml;barizə olmadan, mələkut ruhu inkişaf edə bilməz. Əmmarə nəfsi mikroba bənzətmək olar. Ancaq əgər miqdarı ccedil;ox olarsa, mələkut ruhu uuml;ccedil;uuml;n zərərli olar. Lakin əgər az olarsa, mələkut ruhu ona qarşı muuml;qavimət əldə edər. İmam Sadiqdən (ə) soruşurlar ki, rahatlığa ccedil;atmağın yolu nədir? Həzrət (ə) buyurur: ldquo;Havayi-nəfslə muuml;xalifətlikdədirrdquo;. Soruşurlar ki, bəndə nə zaman rahatlığa ccedil;atar? Həzrət (ə) buyurur: ldquo;Behiştə daxil olduğu ilk guuml;ndənrdquo;. Yəni, insan ouml;mruuml;nuuml;n axırına qədər nəfsi ilə muuml;barizə aparar. Havayi-nəfslə muuml;barizə aparmaq ndash; uzun bir yoldur. Ccedil;ox sayda zəhmət istəyir. Nəfslə muuml;barizə stimulunu canlı saxlamaq uuml;ccedil;uuml;n din alimləri ilə gouml;ruuml;şmək və onlarla uuml;nsiyyət qurmaq ccedil;ox muuml;huuml;mduuml;r. Nəfslə muuml;barizədə ruha guuml;cluuml; iman və mouml;hkəm iradə yardım edər. İnsan bu muuml;barizədə başa duuml;şər ki, İlahi yardım olmadan bir yerə ccedil;ıxa bilməz. Həmccedil;inin başa duuml;şər ki, İlahi nurun himayəsi olmadan iradəsi ona kifayət qədər yardım edə bilməz. Allaha iman bəsləyərək, bu yolda qalib gəlmək olar. O zamana qədər ki, insan bu duuml;nyada yaşayır, davamlı olaraq nəfsi ilə muuml;barizə aparır. İstər ibtidai mərhələdə olsun, istərsə də ali. Yəni, ariflərimiz və din alimlərimiz də ouml;muuml;rlərinin axırına qədər nəfsləri ilə muuml;barizə apararlar.